Page 75 - 1_61
P. 75
เป็นเรื่องของงาน เป็นพระราชภาระที่จะสนองความต้องการ
ของราษฎร เพื่อราษฎรจะได้ด�ารงชีวิตอย่างมีความสุขและ
การที่จะทรงงานให้ได้ผลตรงเป้าหมายได้นั้นต้องทราบว่า
ประชาชนต้องการอะไร”
การทรงงานของพระบาทสมเด็จพระปรมินทร
มหาภูมิพลอดุลยเดชนั้น ทรงยึดวิธีการ เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา
มาตลอดรัชสมัย ดังที่ ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล อดีตเลขาธิการ
ส�านักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการ
อันเนื่องมาจากพระราชด�าริ และอดีตเลขาธิการส�านักงาน
คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ได้เขียน
ตอนที่ ๑ ไว้ในบทความ “ประสบการณ์สนองพระราชด�าริเรียนรู้
ศาสตร์แห่งการเข้าใจ หลักการทรงงานในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เข้าใจ
เข้าถึง พัฒนา” ความว่า “พระองค์ทรงมุ่งเน้นเรื่องการพัฒนาคน
ทรงตรัสว่า “ต้องระเบิดจากข้างใน” นั่นคือต้องสร้าง
เข้าถึง พัฒนา เป็นวิธีการแห่งศาสตร์ ความเข้มแข็งให้คนในชุมชนที่เราเข้าไปพัฒนา ให้มีสภาพ
เข้าใจ พระราชาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน พร้อมที่จะรับการพัฒนาเสียก่อน มิใช่การน�าความเจริญ
ที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช หรือบุคคลจากสังคมภายนอกเข้าไปหาชุมชนหมู่บ้านที่ยัง
ทรงใช้เป็นวิธีการทรงงานมาตลอดรัชสมัย อย่างไรก็ตาม ไม่ทันได้มีโอกาสเตรียมตัว .....ทรงใช้หลัก “เข้าใจ เข้าถึง
ค�าว่า “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” เริ่มติดหูคนไทยในครั้งแรกที่ พัฒนา” นั่นคือ ก่อนจะท�าอะไร ต้องมีความเข้าใจเสียก่อน
พรุแฆแฆ และหลายคนก็เข้าใจผิดไปเสียอีกว่า “เข้าใจ เข้าถึง เข้าใจภูมิประเทศ เข้าใจผู้คนในหลากหลายปัญหา ทั้งทาง
พัฒนา” ใช้ได้เฉพาะการพัฒนาในสี่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ด้านกายภาพ ด้านจารีตประเพณีและวัฒนธรรม เป็นต้น และ
ซึ่งไม่เป็นความจริงเลย ระหว่างการด�าเนินการนั้นจะต้องท�าให้ผู้ที่เราจะไปท�างานกับ
พื้นที่พรุแฆแฆ อ�าเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี มีเนื้อที่ เขาหรือท�างาน ให้เขานั้น “เข้าใจ” เราด้วย เพราะถ้าเราเข้าใจ
ประมาณ ๑๑,๐๐๐ ไร่ เป็นพื้นที่พรุเสื่อมโทรม มีน�้าท่วมขัง เขาแต่ฝ่ายเดียว โดยที่เขาไม่เข้าใจเรา ประโยชน์คงจะไม่เกิด
เกือบตลอดทั้งปี ใช้ประโยชน์ไม่ได้ ถูกปล่อยรกร้างมานาน ขึ้นตามที่เรามุ่งหวังไว้ “เข้าถึง” ก็เช่นกัน เมื่อรู้ปัญหาแล้ว
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้เสด็จ เข้าใจแล้วก็ต้องเข้าถึง เพื่อให้น�าไปสู่การปฏิบัติให้ได้ และเมื่อ
พระราชด�าเนิน ได้ทรงศึกษาแผนที่ ศึกษาสภาพภูมิศาสตร์ เข้าถึงแล้ว จะต้องท�าอย่างไรก็ตามให้เขาอยากเข้าถึงเราด้วย
หลังจากนั้นได้ทรงสนทนากับวาเด็ง ปูเต๊ะ ซึ่งได้ตอบค�าถาม .....ดังนั้น จะเห็นว่าเป็นการสื่อสารสองทางทั้งไปและกลับ
ถวายพระองค์ ได้ให้ข้อมูลของพระองค์ โดยที่ทรงศึกษา ถ้าสามารถท�าสองประการแรกได้ส�าเร็จ เรื่อง “การพัฒนา”
จนเข้าใจอย่างถ่องแท้ ทรงเยี่ยมเยียนราษฎรจนได้รับการ จะลงเอยได้อย่างดี เพราะเมื่อต่างฝ่ายต่างเข้าใจกัน ต่างฝ่าย
ยอมรับและมีผู้ถวายที่ดินเพื่อเข้าร่วมโครงการพระราชด�าริ อยากจะเข้าถึงกันแล้ว การพัฒนาจะเป็นการตกลงร่วมกัน
เรียกว่า ทรงงานอย่างเข้าถึง น�ามาสู่การพัฒนา ที่ได้ผลใน ทั้งสองฝ่าย ทั้งผู้ให้และผู้รับ”
ท้ายที่สุด หลักการทรงงาน เข้าใจ เข้าถึง พัฒนานั้น ทรงใช้กับ
พลอากาศเอก ก�าธน สินธวานนท์ อดีตองคมนตรีใน ทั้ง คน วัตถุ สังคม สิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรม มีความลุ่มลึก
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้เขียน และมีโครงการพระราชด�าริหรืองานอื่นที่ทรงท�าเป็นตัวอย่าง
ไว้ในบทความ “พระมหากษัตริย์นักคิด...นักปฏิบัติเพื่อ ให้เห็นอย่างชัดเจน
ความสุขของประชาชน” ความว่า “ครั้งหนึ่งพระบาทสมเด็จ ผู้เขียนสรุปวิธีการแห่งศาสตร์พระราชา เข้าใจ เข้าถึง
พระเจ้าอยู่หัวทรงพระราชปรารภว่า “ฉันครองราชย์สอง พัฒนา ลงในแผนภาพศาสตร์พระราชาดังนี้
ปีแรก ฉันไม่มีผลงาน เพราะฉันยังไม่รู้ว่าราษฎรต้องการ เข้าใจ (Understanding) นั้นประกอบด้วย
อะไร” เป็นที่ประจักษ์ว่าทรงมองการเป็นพระมหากษัตริย์ องค์ประกอบย่อย ๔ องค์ประกอบ คือ ๑. การใช้ข้อมูลที่มีอยู่
วารสาร 73
ทหารพัฒนา