Page 18 - 3_61
P. 18
ด้านลุ่มน�้าเจ้าพระยา ทรงวางระบบเครือข่ายน�้าที่ให้เกิด
ประโยชน์ ทั้งช่วยป้องกันอุทกภัยและเป็นน�้าท�าเกษตรกรรม
ยามแล้ง เช่น เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ จ.ลพบุรี ทรงพระปรีชายิ่ง
ในการบรรเทาน�้าท่วมกรุงเทพฯ ด้วยการลดระยะเวลา
ระบายน�้าท่วมลงทะเล จาก ๕ ชั่วโมง ให้เหลือ ๑๐ นาที
ด้วยคลองลัดโพธิ์ นอกจากนั้น ได้พระราชทานแนว
พระราชด�าริในการกักเก็บน�้าแก้มลิงในพื้นที่ต่าง ๆ เช่น
สระเก็บน�้าโครงการพระราชานุสาวรีย์สมเด็จพระสุริโยทัย
ขึ้น...แล้วตรงนี้ก็ลง ขึ้น-ลง ขึ้น-ลง หมุนเวียน เมื่อหมุนเวียน (ทุ่งมะขามหย่อง)
เม็ดฝนที่เกิดขึ้นในนั้นแล้ว มันชนกัน ชนกันก็เป็นเม็ดฝนใหญ่ พระราชด�ารัส พระบาทสมเด็จพระปรมินทร
นี่ก็ขึ้นไป แล้วมันลง ลงข้าง ๆ แล้วก็ขึ้นไป นี่คือ Circulation
หรือการจราจรของเม็ดฝน ขึ้น-ลง ขึ้น-ลง แล้วมันมากขึ้น มหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร พระราชทาน
ถ้าเราเติมสูตรหนึ่ง ขึ้น-ลง ขึ้น-ลง จนกระทั่งข้างล่างนี่สีด�า เมื่อ ๔ ธันวาคม ๒๕๓๖
เมื่อสีด�าแล้วก็เอาสูตรที่เย็นใส่...ที่นี่จะใส่ยูเรียซึ่งไม่เย็น “ถ้าหากเก็บน�้าเอาไว้ การที่มีน�้าท่วมอย่างที่เกิดขึ้น
มากนะ ก็จะท�าให้ฝนลง” จะน้อยลง และหน้าแล้งคือหมายความว่าอีก ๒ - ๓ เดือน
ผู้บรรยาย : การบริหารจัดการแหล่งน�้า ข้างหน้านี้ซึ่งฝนจะลงน้อย เราเปิดน�้าที่เก็บกักเอาไว้ได้
- ภาคเหนือ มุ่งเน้นการรักษาป่าต้นน�้า การสร้าง มาท�าการเพาะปลูก แม้ข้าวก็ได้ ฉะนั้นถ้าหากว่าคิดถึง
ระบบกักเก็บน�้า ในรูปแบบฝายชะลอความชุ่มชื้น อ่างเก็บน�้า การบริหารทรัพยากรน�้าในระยะไกลนี้ ก็ต้องคิดให้ดี ๆ
น้อยใหญ่ที่เป็นกลไกหลักไม่ให้น�้าไหลลงมายังลุ่มน�้าด้านล่าง แล้วก็ถ้าไม่คิดอย่างนี้ คิดแต่ใกล้ ๆ เราก็จะต้องเผชิญภัย
อย่างไร้ประโยชน์ ดังเช่น เขื่อนแม่กวงอุดมธารา จ.เชียงใหม่ ทั้งอุทกภัยทั้งภัยแล้ง ทั้ง ๒ อย่าง”
- ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ แนวพระราชด�าริ พระราชเสาวนีย์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
ส�าคัญคือ การจัดสร้างระบบเครือข่ายน�้า เพื่อบรรเทาได้ทั้ง พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๙ ในครั้งเสด็จ
น�้าท่วมและน�้าแล้ง ดังเช่น โครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน�้า พระราชด�าเนินไปโรงเรียนบ้านกองวะ อ.ดอยเต่า
ห้วยบางทรายตอนบน จ.มุกดาหาร ที่ต่อมาทรงวางระบบ จ.เชียงใหม่
ให้น�าน�้าที่เหลือจากอ่างเก็บน�้าห้วยไผ่ผ่านอุโมงค์ขุดลอดเขา “แต่เรื่องน�้านี่ ต้องกราบบังคมทูล พระเจ้าอยู่หัว
ยาว ๗๔๐ เมตร ซึ่งพระราชทานชื่อว่า อุโมงค์ผันน�้าล�าพะยัง รับสั่งให้ฉันมาที่นี่ บอกว่ามาถามชาวบ้านสิว่า น�้าแล้ง
ภูมิพัฒน์ จ.กาฬสินธุ์ มาเพิ่มเติมให้อ่างเก็บน�้าล�าพะยังตอนบน มากไหม”
อ.เขาวง จ.กาฬสินธุ์ ผู้บรรยาย : มีเพียงแต่น�้าพระราชหฤทัยจาก
- ทรงบรรเทาปัญหา ๔ น�้า ๓ รส ของภาคใต้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
คือ น�้าแล้ง น�้าท่วม น�้าเค็ม และน�้าเปรี้ยว อย่างได้ผล พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๙ พระผู้ทรงเป็นแม่ของ
อย่างเช่น โครงการพัฒนาลุ่มน�้าบางนรา จ.นราธิวาส แผ่นดินทรงมุ่งมั่นสนองพระบรมราโชบาย โดยทรงงาน
16 วารสาร
ทหารพัฒนา
