Page 73 - 3_61
P. 73

ผะหมี
                    ปริศนา ค�า
















                      ผ


                               ะหมี เป็นการละเล่นปริศนาค�าทายอย่างหนึ่ง เดิมเข้าใจว่าเป็นการละเล่นในหมู่ชาวจีนมาก่อน ซึ่งถือเป็น
                               การเล่นประลองปัญญาและฝึกสมองในหมู่นักปราชญ์และกวีชาวจีน ค�าว่า ผะหมี มาจากภาษาจีนแต้จิ๋ว

                               ผะ (拍) แปลว่า ตี ส่วน หมี (謎/谜) แปลว่า ปริศนา ดังนั้นค�าว่า ผะหมี จึงแปลว่า การตีปริศนา
                       ภายหลังคนไทยได้รับมาประยุกต์ถามปริศนาแบบไทย เริ่มตั้งแต่สมัย ร.๕ โดยเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ (ฐานันดรศักดิ์ของ
                 รัชกาลที่ ๖ ในขณะนั้น) ทรงพระราชนิพนธ์ปริศนาให้ข้าราชบริพารเป็นการภายในส่วนพระองค์ โดยปริศนาที่ใช้ถามจะเขียน
                 ด้วยค�าประพันธ์ไทย เช่น โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน และค�าตอบของปริศนา (หรือเรียกว่า ธง) จะมีความสัมพันธ์กันในรูปแบบ

                 ต่าง ๆ มีการเล่นอย่างแพร่หลายในกรุงเทพมหานคร และแพร่ไปยังจังหวัดต่าง ๆ
                       ส�าหรับค�าถามในเล่มนี้เป็น ผะหมีพ้องค�าหลัง มีค�าตอบทั้งหมด ๑๖ ข้อ ทุกข้อมีค�าตอบซึ่งลงท้ายด้วยค�าที่ออกเสียงสระ
                 และพยัญชนะเสียงเดียวกัน (พูดง่าย ๆ ลักษณะพยางค์หลังของค�าตอบจะเหมือนกันทั้งชุด) เช่น ถ้าตอบว่า ไทย ก็จะลงท้ายด้วย
                 ไทย ทั้งหมด หรืออาจจะเป็น ทัย ก็ได้








                                            ผะหมีพ้องค�าหลัง


                                 เป็นอาหารอร่อยมากท�าจากแป้ง  เครื่องประดับตกแต่งแห่งยุคสมัย
                             บทประพันธ์ร้อยกรองของคนไทย     งามจิตใจเมตตาเอื้ออารี

                             ชอบห้อยโหนกิ่งไม้ตัวไร้หาง     เป็นผู้แทนใช้อ�าพรางต่างหน้าที่
                             อวัยวะปกปิดของอิสตรี           เป็นภูตผีสาวสวยด้วยเวทมนตร์
                             หมายถึงแม่สวยสง่าน่าเกรงขาม    เป็นเครื่องหมายใช้ถามยามฉงน
                             เป็นหน่วยงานส่งจดหมายให้ทุกคน   เป็นตัวชี้วัดผลคนศรัทธา

                             แปลว่าผืนแผ่นดินถิ่นท้องที่    เป็นคดีเรื่องเหตุให้ใคร่ศึกษา
                             สถานที่ตั้งหน่วยงานเนิ่นนานมา   เป็นสายฟ้าฟาดสนั่นน่าหวั่นใจ
                             ปริศนาซ่อนค�าซ่อนความหมาย      ขอท้าทายทดสอบตอบได้ไหม
                             สิบหกข้อใครกันหนาจะคว้าชัย     พบกันใหม่ผู้โชคดี...มีรางวัล


                                              ร้อยโท เทพอรุณ ภาคสุทธิผล
                                            นายทหารเขียนแบบ แผนกก่อสร้าง
                                          กองการช่าง หน่วยบัญชาการทหารพัฒนา
                                                     ประพันธ์




                                                                                                          วารสาร 71
                                                                                                        ทหารพัฒนา
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78