Page 48 - Magazine ทหารพัฒนา
P. 48
นอกจากปราชญ์ด้านการศึกษาแล้ว เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรีได้รับการยกย่องเป็นนักประพันธ์คนส�าคัญ
ท่านหนึ่งของประเทศไทย ท่านได้แต่งต�าราและหนังสือเป็นจ�านวนมากซึ่งมีทั้งความเรียงร้อยแก้ว และบทร้อยกรอง
ซึ่งอาจแบ่งเป็นกลุ่มได้ดังนี้
1. แบบเรียน มีตั้งแต่แบบเรียนอนุบาล แบบเรียนวิชาครู ตรรกวิทยา เรขาคณิต พีชคณิต แบบสอนอ่าน
ธรรมจริยา สุขาภิบาลส�าหรับครอบครัว สมบัติผู้ดี และอื่นๆ อีกมาก
2. โคลง –กลอน แต่งไว้เป็นจ�านวนมาก และได้รับการรวบรวมตีพิมพ์เป็นหนังสือชื่อ “โคลงกลอนของครูเทพ”
3. บทความ ว่าด้วยการศึกษา จรรยา การสมาคม เศรษฐกิจและการเมือง และปรัชญา โดยใช้นามปากกาว่า
“ครูเทพ” บ้าง “เขียวหวาน” บ้าง
4. ละครพูด แต่งขึ้นรวม 4 เรื่อง ได้แก่ บ๋อยใหม่ แม่ศรีครัว หมั้นไว้ และตาเงาะ
เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรีมีพี่น้องร่วมมารดา
ที่ได้ท�าคุณประโยชน์แก่บ้านเมืองหลายท่านและหลาย
ด้าน มีที่ท�าคุณประโยชน์ด้านการศึกษาสองท่านคือมหา
อ�ามาตย์ตรี พระยาอนุกิจวิธูร (สันทัด เทพหัสดิน ณ
อยุธยา) และพระยาวิทยาปรีชามาตย์ (ศิริ เทพหัสดิน ณ
อยุธยา) รวมทั้งผู้มีศักดิ์เป็นหลานแต่อ่อนอายุกว่าเพียงปี
เดียวที่ท�าคุณประโยชน์ด้านการทหารคือพลเอก พระยา
เทพหัสดิน (ผาด เทพหัสดิน ณ อยุธยา) หัวหน้าคณะทูต
ทหารไทยที่เข้าร่วมรบในสงครามโลกครั้งที่ 1
46 วารสาร
ทหารพัฒนา