Page 60 - 3_60
P. 60
จุดกึ่งกลางชั้นบนสุด มีบุษบกองค์ประธาน ฉากบังเพลิงในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิง
ตั้งอยู่ เป็นอาคารทรงบุษบกยอดมณฑปชั้นเชิงกลอน ๗ ชั้น พระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
ภายในมีพระจิตกาธาน เป็นที่ประดิษฐานพระบรมโกศ ผนัง ทั้ง ๔ ทิศ ด้านหน้าเป็นภาพพระนารายณ์อวตารในปางต่างๆ
โดยรอบเปิดโล่ง ติดตั้งพระวิสูตร (ม่าน) และฉากบังเพลิง ๘ ปาง พร้อมสัตว์พาหนะ และกลุ่มเทวดา ด้านล่างเป็นภาพ
เขียนภาพพระนารายณ์อวตารตอนบน และภาพโครงการอันเนื่อง โครงการอันเนื่องมาจากพระราชด�าริในหมวดดิน น�้า ลม
มาจากพระราชด�าริตอนล่าง ที่ยอดบนสุดประดิษฐานนพปฎล และไฟ
มหาเศวตฉัตร (ฉัตรขาว ๙ ชั้น) ทิศเหนือ เป็นภาพพระนารายณ์อวตารปางที่ ๒
พระจิตกาธาน คือ เชิงตะกอนหรือฐานที่ท�า กูรมาวตาร (อวตารเป็นเต่า) และปางที่ ๑ มัตสยาวตาร
ขึ้นส�าหรับเผาศพ เป็นค�าที่ใช้ส�าหรับพระเจ้าแผ่นดินและ (อวตารเป็นปลา) ด้านล่างเป็นภาพโครงการอันเนื่องมาจาก
พระบรมวงศานุวงศ์ ประกอบด้วยแท่นฐานส�าหรับเผา พระราชด�าริในหมวดน�้า ๖ โครงการ ได้แก่ ฝนหลวง
ทรงสี่เหลี่ยม ภายในใส่ดินเสมอปากฐานส�าหรับวางฟืน ฝายต้นน�้า อ่างเก็บน�้าเขาเต่า เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ โครงการ
ไม้จันทน์ พระจิตกาธาน มักประดับตกแต่งด้วยกระดาษสี พัฒนาพื้นที่ลุ่มน�้าปากพนังอันเนื่องมาจากพระราชด�าริ และ
และเครื่องสด เช่น ดอกไม้ ใบไม้ ใบตอง หยวกกล้วยและผลไม้ กังหันน�้าชัยพัฒนา
บางชนิด เป็นต้น ส�าหรับเป็นเครื่องกันไฟ ทิศตะวันออก เป็นภาพพระนารายณ์อวตารปาง
ในการถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จ ที่ ๔ นรสิงหาวตาร (อวตารเป็นสิงห์ครึ่งคน) และปางที่ ๓
พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พระจิตกาธานตั้งอยู่บน วราหาวตาร (อวตารเป็นหมูป่า) ด้านล่างเป็นโครงการใน
ฐานชาลาชั้นบนสุดภายในบุษบกองค์ประธาน มีประติมากรรม หมวดดิน ๖ โครงการ ได้แก่ ดินกรวด ศูนย์ศึกษาการพัฒนา
หุ่นปั้นคุณทองแดง สุนัขทรงเลี้ยงในพระบาทสมเด็จ ห้วยฮ่องไคร้ ดินเค็ม ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบน
พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในอิริยาบถนั่งหมอบอยู่ ดินทราย ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อน และโครงการ
ด้านข้างพระจิตกาธานและประดับฉากบังเพลิงสีชมพูอมทอง หุบกะพง-ดอนห้วยขุน ดินดานลูกรัง ศูนย์ศึกษาการพัฒนา
อมขาว และครั้งนี้จะมีความพิเศษจากโบราณราชประเพณี ห้วยทราย ดินพรุ ศูนย์ศึกษาการพัฒนาพิกุลทอง และดินเปรี้ยว
อีกทั้งยังเป็นครั้งแรกของการก่อสร้างพระเมรุมาศที่นอกจาก ศูนย์ศึกษาการพัฒนาพิกุลทอง
มีการประดับรอบซุ้มบุษบกด้วยสัตว์หิมพานต์แล้ว ในครั้งนี้ยังมี ทิศใต้ เป็นภาพพระนารายณ์อวตารปางที่ ๗
หุ่นคุณทองแดง สุนัขทรงเลี้ยงในพระบาทสมเด็จพระปรมินทร รามาวตาร (อวตารเป็นพระราม) และปางที่ ๖ ปรศุรามาวตาร
มหาภูมิพลอดุลยเดช ประกอบพระเมรุมาศอีกด้วย (อวตารเป็นพราหมณ์ผู้ใช้ขวานเป็นอาวุธ) ด้านล่างเป็นโครงการ
ฉากบังเพลิง ในหมวดไฟ ๖ โครงการ ได้แก่ สบู่ด�า ปลูกเพื่อสกัดน�้ามัน
ฉากบังเพลิง เป็นเครื่องกั้นทางขึ้นลงพระเมรุมาศ สามารถใช้แทนน�้ามันดีเซล โรงงานผลิตไบโอดีเซล ศูนย์ศึกษา
ในชั้นจิตกาธาน มีลักษณะเป็นฉากพับได้ติดไว้กับเสาทั้ง การพัฒนาพิกุลทอง เชื้อเพลิงอัดแท่ง แกลบอัดแท่ง โครงการ
๔ ด้าน บริเวณบันไดขึ้นลงพระเมรุมาศ เพื่อมิให้เห็นการ ส่วนพระองค์สวนจิตรลดา ก๊าซชีวภาพ โครงการส่วนพระองค์
ถวายพระเพลิงพระบรมศพฯ และใช้บังลม ส่วนมากมักเขียน สวนจิตรลดา พลังงานเซลล์แสงอาทิตย์ ผลิตกระแสไฟฟ้า
จิตรกรรมประดับตกแต่งด้วยภาพเทวดา ใช้ไฟฟ้าส�าหรับอุปกรณ์รับส่งสัญญาณดาวเทียม ศูนย์ศึกษา
58 วารสาร
ทหารพัฒนา