Page 78 - 4_61
P. 78
ช้างนั้นเป็นการล�าบากนั่นเอง ควรที่จะแก้ไขมิให้เป็นดังที่กล่าว
มาแล้วนี้” ซึ่งหากเปลี่ยนเป็นธงแถบสีแล้ว ราษฎรก็สามารถท�าธง
ใช้ได้เอง โดยก่อนออกพระราชบัญญัติฉบับใหม่ ได้ทรงทดลอง
ใช้ธงชาติไทยแบบริ้วขาวแดงห้าริ้วติดอยู่ที่สนามเสือป่าในช่วง
ระยะหนึ่ง (ภาพที่ ๘)
แต่เนื่องจากธงแดงขาวห้าริ้ว เมื่อดูแล้วไม่สง่างาม จึงมี
การปรับเปลี่ยนแถบตรงกลางซึ่งเป็นสีแดงให้เป็นสีน�้าเงินขาบ
(สีน�้าเงินแก่อมม่วง) การเพิ่มสีน�้าเงินนี้ปรากฏอยู่ในพระราช
หัตถเลขาในบันทึกส่วนพระองค์ วันเสาร์ที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๔๖๐
ว่าได้ทอดพระเนตรบทความแสดงความเห็นของผู้ใช้นามแฝงว่า
ภาพที่ ๗ ธงชาติ พ.ศ.๒๔๕๙ (สมัยรัชกาลที่ ๖)
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ “อะแคว์ริส” ในหนังสือพิมพ์กรุงเทพฯ เดลิเมล์ ภาษาอังกฤษ
ให้ออกประกาศแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติธง รัตนโกสินทรศก ๑๒๙ ฉบับวันที่ ๑๕ สิงหาคม พ.ศ.๒๔๖๐ ได้ทรงแปลข้อความนั้นลงใน
บันทึกด้วย มีความโดยย่อว่า... “เพื่อนชาวต่างประเทศของผู้เขียน
ต่อมา พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาล (อะแคว์ริส) ได้ปรารภถึงธงชาติแบบใหม่ว่า ยังมีลักษณะไม่
ที่ ๖) ได้ทรงพระราชด�าริว่า เมื่อมองธงชาติซึ่งใช้อยู่ในขณะนั้น สง่างามเพียงพอ ผู้เขียนก็มีความเห็นคล้อยตามเช่นนั้น และ
แต่ไกล จะมีลักษณะไม่ต่างจากธงราชการเท่าไร และรูปช้างที่ เสนอแนะด้วยว่า ริ้วตรงกลางควรจะเป็นสีน�้าเงินซึ่งเป็นสีส่วน
อยู่กลางธงก็ไม่งดงาม จึงโปรดเกล้าฯ ให้ออกประกาศเพิ่มเติม พระองค์ของพระมหากษัตริย์ ซึ่งถ้าเปลี่ยนตามนี้แล้ว ธงชาติไทย
และแก้ไขพระราชบัญญัติธง รัตนโกสินทรศก ๑๒๙ ตามมาตรา ๔ ก็จะประกอบด้วยสีแดง ขาว น�้าเงิน มีสีเหมือนกับธงสามสี
ข้อ ๑๕ โดยแก้ไขลักษณะธงชาติเป็นดังนี้ “ให้แก้ธงชาติเปนพื้น ของฝรั่งเศส ธงยูเนียนแจ็คของอังกฤษ และธงดาวของ
สีแดง กลางเปนรูปช้างเผือกทรงเครื่อง ยืนแท่น หน้าหันเข้าเสา สหรัฐอเมริกา ประเทศพันธมิตรทั้งสามประเทศคงเพิ่ม
ส�าหรับเปนธงราชการ” ประกาศมา ณ วันที่ ๒๑ พฤศจิกายน
พระพุทธศักราช ๒๔๕๙ ซึ่งถือเป็นธงช้างรูปสุดท้ายของธง
ในสมัยรัตนโกสินทร์ (ภาพที่ ๗)
ธงชาติฝรั่งเศส
ภาพที่ ๘ ธงชาติแบบริ้วขาวแดง ๕ ริ้ว (สมัยรัชกาลที่ ๖)
และช่วงท้ายในปี พ.ศ.๒๔๕๙ ก็ได้มีการยกเลิกการใช้
ธงชาติแบบช้างเผือกทรงเครื่อง ยืนแท่น หน้าหันเข้าเสา เนื่องจาก
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชด�าริเปลี่ยน
ธงช้างเป็นธงแถบสี ด้วยเหตุผลที่ว่า “รูปช้างซึ่งใช้กันอยู่ก็
ไม่งดงาม จนเกือบไม่ทราบว่าช้างหรืออะไร เป็นเพราะวาดรูป ธงยูเนียนแจ็คของอังกฤษ
76 วารสาร
ทหารพัฒนา