Page 63 - Magazine ทหารพัฒนา

ยิงนกตกลงมาตาย พระมเหสีจึงให้ประกอบพิธีถวาย นกหัสดีลิงค์ตัวแรกในพื้นที่ จ.มหาสารคาม เดิมค้นพบมี
พระเพลิงพระบรมศพพร้อมนกใหญ่ จึงกลายเป็นธรรมเนียม ๒ ครั้ง คือ งานพระราชทานเพลิงพระครูพิทักษ์โกสุมพิสัย

ตั้งแต่นั้นมา หรือหลวงตาโมง แสนศักดิ์ ณ เมรุวัดโพธิ์ศรี วันที่ ๑ พ.ค.
จากความเชื่อดั้งเดิมที่เคยมีมา นกหัสดีลิงค์ ถูก ๒๕๑๙ กับงานพระราชทานเพลิงพระ อริยานุวัตร (อารีย์
สร้างขึ้นก็ต่อเมื่อบุคคล ๒ กลุ่มได้เสียชีวิตไปคือ เขมจารี) ปราชญ์แห่งอีสาน วัดมหาชัย วันที่ ๗ เม.ย.

๑. กลุ่มอาญาสี ๔/อัญญา ๔ ซึ่งประกอบด้วย ๒๕๓๖ แต่หลักฐานใหม่ที่ค้นพบ ปรากฏว่าเคยมีการ
เจ้าเมือง, อุปฮาด/อุปราช, ราชวงศ์ และราชบุตร ปลงศพ แบบนกหัสดีลิงค์มาก่อนหน้าแล้วครั้งหนึ่ง ในปี

๒. เถระชั้นผู้ใหญ่ของชุมชน ๒๕๐๕ คือ งานพระราชทานเพลิง พระครูสุนทรสาธุกิจ
ศ. เกียรติคุณ อรรถ นันทจักร ผู้เชี่ยวชาญประจ�า หรือ หลวงปู่ซุน ติกขปัญโญ วัดติกขมณีวรรณ บ้านเสือ
คณะศิลปกรรมศาสตร์และการออกแบบ มหาวิทยาลัย โก้ก อ.วาปีปทุม พระเกจิอาจารย์ชื่อดังของมหาสารคาม

ขอนแก่น ให้รายละเอียดว่า การปลงศพแบบนกหัสดีลิงค์ หลักฐานส�าคัญคือภาพถ่ายเก่าแก่ของงานพิธี
ในภาคอีสานกลุ่มแรก คือกลุ่มพระวอ-พระตา ถือเป็นต้น

เหง้าของสายเมืองอุบลราชธานีที่เคลื่อนย้ายครัวลาวที่
ใหญ่ที่สุดมาอยู่ในบริเวณที่เรียกว่าภาคอีสานของไทยใน
ปัจจุบัน แต่ที่มีหลักฐานเด่นชัดเป็นช่วงรัชกาลที่ ๕ ที่ได้ส่ง

พระเจ้าน้องยาเธอกรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ปกครอง
มณฑลอุบลราชธานี ช่วงเวลาดังกล่าวมีกลุ่มอัญญา ๔ ขึ้น

นกหัสดีลิงค์ถึง ๕ คน อาทิ หม่อมเจียงค�า พระอุบลการ
ประชานิตย์ เป็นต้น ส่วนพระเถระชั้นผู้ใหญ่ของสายเมือง
อุบลราชธานีที่ได้ขึ้นนกหัสดีลิงค์มี ๓ รูป คือ พระครู

วิโรจน์รัตโนบล, พระอริยกวี (อ่อน ธัมมรักขิโต) เจ้าคณะ
ใหญ่เมืองอุบลราชธานี เป็นต้น
จากที่ปู่ได้เห็นประเพณีโบราณในการปลงศพพระ
มหาเถระอันงดงาม และมีต�านานเล่าขานสืบต่อกันมา ปู่

รู้สึกดีใจและภูมิใจ ที่คนไทยยังรักษาประเพณีที่มีคุณค่า
นี้ไว้ และอยากให้คนไทยหวงแหน และสืบสานมรดกทาง

วัฒนธรรมอันดีงามนี้ไว้ตราบนานเท่านานนะลูกหลานทั้ง
หลาย

เมรุนกหัสดีลิงค์ พระอริยกวี (อ่อน ธมฺมรกฺขิโต) เจ้าคณะ

ใหญ่เมืองอุบลราชธานี พ.ศ.๒๔๔๖ ที่มา
การปลงศพแบบนกหัสดีลิงค์ในภาคอีสานตาม - https://www.isangate.com/new/๓๑-art-culture/tradition/๔๔๘-nok-
hasa-dee-link.html
หลักฐานส่วนใหญ่ที่ท�ากันอยู่ไม่กี่แห่ง อาทิ อุบลราชธานี - http://e-shann.com/?p=๑๘๕๔๙
- https://www.sarakham๓๖๐.com/การปลงศพ-นกหัสดีลิงค์/
ร้อยเอ็ด มหาสารคาม เป็นต้น ส�าหรับการปลงศพแบบ - https://www.facebook.com/IloveBuddhismandphilosophy
- https://www.khaosod.co.th/lifestyle/news_๒๑๔๕๕๔๗
- https://issuu.com/tiewssiripat/docs/
- https://phichetchai.blogspot.com/?m=๑

วารสาร 61
ทหารพัฒนา