Page 59 - วารสาร ฉบับที่ ๔
P. 59
พิธีถวายสิริราชสมบัติ และถวายเครื่องราชกกุธภัณฑ์
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
บรมนาถบพิตร เสด็จไปยังพระราชอาสน์อีกด้านหนึ่ง เรียก
ว่า พระที่นั่งภัทรบิฐ ภายใต้นพปฎลมหาเศวตฉัตร พระราชครู
วามเทพมุนีร่ายเวทสรรเสริญศิวาลัยไกรลาสจบแล้วถวาย
พระสุพรรณบัฏ เครื่องราชกกุธภัณฑ์ เครื่องขัตติยราชวรา
ภรณ์ เครื่องขัตติยราชูปโภค และพระแสงอัษฎาวุธ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงสวมพระมหาพิชัยมงกุฎ
ในตอนนี้ อันเป็นขั้นตอนส�าคัญแห่งพิธี ซึ่งในแต่ละรัชกาล เครื่องราชกกุธภัณฑ์ พระราชครูวามเทพมุนี ทูลเกล้าทูลกระหม่อม
ถวายพระแสงขรรค์ชัยศรี
จะมีล�าดับพิธีการก่อนหลังแตกต่างกันไป
แต่เดิมความส�าคัญของพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
อยู่ที่ทรงรับน�้าอภิเษก เพื่อแสดงความเป็นใหญ่ในแคว้นทั้ง
๘ แต่ในสมัยนี้อนุโลมการสวมพระมหาพิชัยมงกุฎเป็นส�าคัญ
ตามคติในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในล�าดับ
พิธีการนี้ พระสงฆ์เจริญชัยมงคลคาถา ชาวพนักงานประโคม
สังข์ บัณเฑาะว์ ฆ้องชัย ฯลฯ พระอารามทั้งหลายย�่าระฆัง
หลังจากพิธีถวายสิริราชสมบัติและเครื่อง
ราชกกุธภัณฑ์ที่พระที่นั่งภัทรบิฐแล้ว พระครูพราหมณ์
ฝ่ายต่าง ๆ ถวายพระพรชัยมงคล จากนั้นพระมหากษัตริย์ พระราชครูวามเทพมุนี (สวาสดิ์ รังสิพราหมณกุล) ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายพระมหาพิชัยมงกุฎ
พระองค์ใหม่จะมีพระปฐมบรมราชโองการเป็นภาษาไทย
ต่อมาสมัยรัชกาลที่ ๕ ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
ครั้งที่ ๒ พ.ศ. ๒๔๑๖ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า
เจ้าอยู่หัวโปรดให้เพิ่มพระปฐมบรมราชโองการภาษามคธ
อีกหนึ่งภาษา พระปฐมบรมราชโองการ จึงประกอบด้วย
ภาษาไทยและภาษามคธ ซึ่งเป็นธรรมเนียมปฏิบัติสืบ
ต่อมาในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว และ
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
ในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระบาทสมเด็จ เครื่องราชูปโภค พระแสงตรี พระแสงจักร พระแสงดาบ พระแสงธนู วาลวิชนี และฉลองพระบาท
พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร หลังจาก
คณะพราหมณ์ถวายพระพรชัยมงคล พระราชครูวามเทพ
มุนีถวายพระพรชัยมงคลด้วยภาษามคธ แล้วกราบบังคมทูล
เป็นภาษาไทย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมี
พระบรมราชโองการพระราชทานอารักขาแก่ประชาชนชาวไทย
ด้วยภาษาไทย พระราชครูวามเทพมุนีรับพระบรมราชโองการ
ด้วยภาษามคธ แล้วกราบบังคมทูลเป็นภาษาไทย จากนั้น
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงหลั่งทักษิโณทก
ตั้งพระราชสัตยาธิษฐานจะทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจ มีพระราชด�ารัสตอบขอบใจผู้มาเฝ้าฯ ถวายพระพรชัยมงคล
ปกครองราชอาณาจักร
วารสาร 59
ทหารพัฒนา
