Page 108 - วารสารทหารพัฒนา ปี64 ฉบับที่ 2
P. 108

78



             การวินิิจฉัยโรค (Dianosis)                   การรักษาโรค (Treatment)
                                                 ่
                    �
                   สาหรับโคทมอาการป่วยและแสดงรอยโรคทเด่นชัด    การรกษาโรคน้นไม่มการรกษาแบบจาเพาะเป็น
                           �
                            ่
                                                 �
                           ่
                                                                                           �
                                                                           ั
                                                                                   ั
                                                                               ่
                                                                   ั
                                                  ั
                            ื
             จะสามารถวินิจฉัยเบ้องต้นการเกิดโรคได้ แต่บางคร้งรอย   เพยงการรักษาแบบพยุงอาการ (Supportive care)
                                                            ่
                                      ่
                                                     ื
                                                ั
                              ่
                                                     �
                                    �
                                    ่
             โรคในโคบางตัวอาจจะมรอยโรคทมลักษณะคล้ายกบโรคอน     หากพบการระบาดควรท�าการแยกโคออกเป็น 2 กลุ่ม คือ
                            ่
                            �
                        ื
             อาทิเช่น โรคเช้อราทผิวหนัง (Dermatophilosis) จะพบ   กลมทแสดงอาการปวย และกลมทไมแสดงอาการปวย
                                                            ่
                                                              �
                                                            ุ
                                                                                    �
                                                                                    ่
                                                                                                 ่
                                                                                  ุ
                                                              ่
                                                                         ่
                                                                                      ่
                                                                                  ่
             รอยโรคลกษณะเปนแผลวงกลมในบางครง แตจะไมมการ    และใหสงเกตอาการโคในฝูง เฝูาระวงโรควาแสดงอาการปวย
                                              ่
                                                  ่
                                                   ่
                          ็
                    ั
                                           ้
                                           ั
                                                                                       ่
                                                                               ้
                                                                            ู
                                                                ั
                                                                                                 ่
                                                                                  ั
                                                               ้
                                                ้
                          ้
                                  ่
                     ุ
                             ั
               ิ
                                  �
                                                    ิ
                        ็
             เกดแผลหลม เปนตน ดงภูาพท 3 ในการตรวจทางหองปฏบต  ิ  เพมข้นหรือไม่ หากพบตัวป่วยเพมข้น ให้แยกไปอยู่ใน
                                                     ั
                                                            �
                                                                                     ึ
                                                              ึ
                                                                                   ิ
                                                                                   �
                                                            ิ
                           �
             การเป็นเคร�องมือท่ช่วยในการวินิจฉัยได้เป็นอย่างด่ โดย
                      ื
                                                                            �
                                                                                             ึ
                                                                                             �
                                                              �
                                                              ่
                                              ่
                                              �
                   �
             ตัวอย่างท่สามารถเก็บมาวิเคราะห์ได้คือ  รอยโรคทผิวหนัง  เลือด     กลุ่มทแสดงอาการป่วย ทาการรักษาตามอาการ ซงตัวอย่าง
                                                                �
                                         �
                                           ่
             (Whole blood) และซรัม (Serum) ซึงวิธตรวจได้ดังน ่ ้  กลุ่มยาท่ใช้รักษาอาการ ได้แก่ กลุ่มยาลดไข้ลดอักเสบ
                              ่
                                                                             �
                                                                  ่
                             �
                   1.  รอยโรคท่ผิวหนัง ควรเก็บตัวอย่างประมาณ   กลุ่มยาปฎิชวนะ กลุ่มยาอืน ๆ อาทิเช่น ยาบ�ารุง วิตามิน
                                                                                             �
                                                              ้
                                                              �
             7-30 วัน ภูายหลังการติดเชื้อ เก็บประมาณ 5 กรัม แช่กร ่  สารนา เป็นต้น และเฝู้าระวังติดตามอาการในสัตว์ท่ไม่แสดง
             เซอร์รนบัพเฟอร์ (Glycerin buffer) ให้ท่วม และแช่เย็น   อาการร่วมด้วย
                 ่
                                                                                             ่
                                         ั
             ท� 2-6 องศาเซลเซยสและส่งภูายใน 48 ชวโมง ทาการตรวจ  FAO, 2017 กล่าวว่า ในการรักษาควรมการใช้ยา
                          ่
                                               �
                                         �
              ่
                              ื
             หาสารพันธุกรรมของเช้อ ด้วยวิธ่ Polymerase chain   ปฎิชวนะร่วมด้วยเพอป้องกันการเกิดการติดเช้อแบคทเรย
                                                                                                 ่
                                                                        �
                                                                        ื
                                                                                                  ่
                                                             ่
                                                                                           ื
             reaction (PCR) และการเพาะแยกเชื้อ (Virus Isolation)  ซ�้าซ้อน ท�าความสะอาดแผลอยู่สม��าเสมอ จะช่วยบรรเทา
                   2.  เลอด ควรเกบตัวอย่างประมาณ 7-30 วน     อาการของรอยโรคได้
                               ็
                       ื
                                                     ั
                                       ื
                          ื
             ภูายหลังการติดเช้อ ซงเป็นช่วงท่เช้อกระจายเข้ากระแส
                             �
                             ึ
                                     �
                           �
             เลือด (Viremia) ซึงสามารถเก็บเลือดเป็น 2 แบบ ได้แก่   ป้องกนิและการควบคุมโรค (Prevention and Control)
                                                              ั
             การเก็บเลือดแบบใช้หลอด EDTA หรือการเก็บเลือดแบบใช้     โรคลัมปี-สกิน สามารถแพร่ระบาดในพ้นทอืนได้
                                                                                               �
                                                                                                �
                                                                                            ื
                                                                                               ่
                                                    ่
             Heparin เม�อเกบเสร็จควรแช่เยน 2-6 องศาเซลเซยส
                                     ็
                      ื
                         ็
                                                                    ื
                                                                 �
                                                                  ่
             และส่งตรวจภูายใน 24 ชัวโมง เพือการเพาะแยกเชื้อ  โดยสัตว์ท่มเช้อ อุปกรณ์ม่การปนเปื้อน หรือแมลงพาหะ
                                     �
                               �
                                                                       �
                                                                                            ่
                                                                       ิ
                      ่
                   3.  ซรัม ควรเก็บตัวอย่างประมาณ 14-20 วัน     การระบาดระยะเรมต้นสามารถควบคุมได้หากมการกักโรค
                                                                                �
                                                                                             ื
                                        ิ
                                                  ิ
                                             ่
                       ิ
                              �
                  ั
                                      ู
                                         ุ
                          ้
                                           ั
                                                     ้
                          ื
                              ื
                                         ้
             ภูายหลงการตดเชอ เพอตรวจหาภูมคมกนตอการตดเชอ   การควบคุมประชากร และการทาความสะอาดฆ่าเช้ออุปกรณ์
                                                     ื
                                                               ่�
                                                                                         ่�
                                                                                           ่
                                 ้
                                         �
             (FAO, 2017) สานักควบคุมปองกนและบาบัดโรคสัตว, 2564     สถานทในฟาร์มไม่ว่าจะบริเวณคอกโค พื้นทเล้ยงสัตว์ และ
                                                  ์
                       �
                                    ั
                                                                                      ื
                                                                   ื
                                                                      �
                                                               �
             กลาววา วธการตรวจหาเชอททราบผลเรวทสด คอ การตรวจ  ถนนท่ผ่านพ้นท่เล่้ยงสัตว์ เข้มงวดเร�องความปลอดภูัย
                               ้
               ่
                               ื
                                              ื
                    ิ
                  ่
                     ่
                                 �
                                 ่
                                           �
                                         ็
                                            ุ
                                           ่
                                                                                  ้
                                                                                  �
             หาสารพนธกรรมของเชือดวยวธ่ (PCR)              ทางชวภูาพ (biosecurity) พ่นนายาฆ่าเช้อยานพาหนะ
                                   ิ
                              ้
                     ุ
                                                                                         ื
                   ั
                                                              ่
                                ้
                                                               ่�
                                                          ทุกคันทเข้า-ออก และห้ามบุคคลภูายนอกเข้าบริเวณพื้นท ่�
                                                                                 �
                                                          เล้ยงสัตว์ การควบคุมการเคลอนย้ายหรือกักโรคสัตว์
                                                           ่
                                                                                 ื
                                                          ทนาเข้ามาใหม่เป็นเวลาอย่างน้อย 21 วัน ก่อนนาเข้าฟาร์ม
                                                                                            �
                                                           �
                                                           ่
                                                            �
                                                               ึ
                                                                                               ื
                                                               �
                                                          เป็นหนงในข้อควรปฏิบัติในช่วงโรคระบาด ควรงดการซ้อขาย
                                                                      �
                                                          เคลอนย้าย และนาสัตว์เข้ามาใหม่เป็นระยะเวลาอย่างน้อย
                                                            �
                                                            ื
             ภาพที่ 3 แสดงรอยโรคเปร่ยบเทยบของ Dermatophilosis     1 เดอน แต่อยางไรก็ตามการป้องกันไม่ใหเกิดการแพร่กระจาย
                                    ่
                                                                   ่
                                                             ื
                                                                                     ้
                                        ั
                                                                  ื
                                                                        �
                                          ี
                                            ิ
                                                                                                 ื
                           ้
                                                               ิ
                                                            ิ
                              ั
                    (ภูาพทางซาย) กบ รอยโรคโรคลมป-สกน (ภูาพทางขวา)  เพมเตม คอ การกาจัดแมลงพาหะ โดยแมลงดูดเลอด
                                                            �
                                                                        �
                                                                        ่
                     ่�
                    ทมา: Jibrin M.S., et al., 2017        เป็นพาหะสาคัญททาให้เกิดการแพร่กระจายของโรค
                                                                   �
                                                                         �
              ปีที่ 45 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม - สิงหาคม 2564
              Volume 45 Issue 2 May - August 2021
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113