Page 108 - วารสารทหารพัฒนา ปี64 ฉบับที่ 2
P. 108
78
การวินิิจฉัยโรค (Dianosis) การรักษาโรค (Treatment)
่
�
สาหรับโคทมอาการป่วยและแสดงรอยโรคทเด่นชัด การรกษาโรคน้นไม่มการรกษาแบบจาเพาะเป็น
�
่
�
่
�
ั
ั
่
ั
ั
ื
จะสามารถวินิจฉัยเบ้องต้นการเกิดโรคได้ แต่บางคร้งรอย เพยงการรักษาแบบพยุงอาการ (Supportive care)
่
่
ื
ั
่
�
�
่
โรคในโคบางตัวอาจจะมรอยโรคทมลักษณะคล้ายกบโรคอน หากพบการระบาดควรท�าการแยกโคออกเป็น 2 กลุ่ม คือ
่
�
ื
อาทิเช่น โรคเช้อราทผิวหนัง (Dermatophilosis) จะพบ กลมทแสดงอาการปวย และกลมทไมแสดงอาการปวย
่
�
ุ
�
่
่
ุ
่
่
่
่
รอยโรคลกษณะเปนแผลวงกลมในบางครง แตจะไมมการ และใหสงเกตอาการโคในฝูง เฝูาระวงโรควาแสดงอาการปวย
่
่
่
็
ั
้
ั
่
้
ู
ั
่
ั
้
้
้
่
ุ
ั
ิ
�
ิ
็
เกดแผลหลม เปนตน ดงภูาพท 3 ในการตรวจทางหองปฏบต ิ เพมข้นหรือไม่ หากพบตัวป่วยเพมข้น ให้แยกไปอยู่ใน
ั
�
ึ
ึ
ิ
�
ิ
�
การเป็นเคร�องมือท่ช่วยในการวินิจฉัยได้เป็นอย่างด่ โดย
ื
�
ึ
�
�
่
่
�
�
ตัวอย่างท่สามารถเก็บมาวิเคราะห์ได้คือ รอยโรคทผิวหนัง เลือด กลุ่มทแสดงอาการป่วย ทาการรักษาตามอาการ ซงตัวอย่าง
�
�
่
(Whole blood) และซรัม (Serum) ซึงวิธตรวจได้ดังน ่ ้ กลุ่มยาท่ใช้รักษาอาการ ได้แก่ กลุ่มยาลดไข้ลดอักเสบ
่
�
่
�
1. รอยโรคท่ผิวหนัง ควรเก็บตัวอย่างประมาณ กลุ่มยาปฎิชวนะ กลุ่มยาอืน ๆ อาทิเช่น ยาบ�ารุง วิตามิน
�
้
�
7-30 วัน ภูายหลังการติดเชื้อ เก็บประมาณ 5 กรัม แช่กร ่ สารนา เป็นต้น และเฝู้าระวังติดตามอาการในสัตว์ท่ไม่แสดง
เซอร์รนบัพเฟอร์ (Glycerin buffer) ให้ท่วม และแช่เย็น อาการร่วมด้วย
่
่
ั
ท� 2-6 องศาเซลเซยสและส่งภูายใน 48 ชวโมง ทาการตรวจ FAO, 2017 กล่าวว่า ในการรักษาควรมการใช้ยา
่
�
�
่
ื
หาสารพันธุกรรมของเช้อ ด้วยวิธ่ Polymerase chain ปฎิชวนะร่วมด้วยเพอป้องกันการเกิดการติดเช้อแบคทเรย
่
�
ื
่
่
ื
reaction (PCR) และการเพาะแยกเชื้อ (Virus Isolation) ซ�้าซ้อน ท�าความสะอาดแผลอยู่สม��าเสมอ จะช่วยบรรเทา
2. เลอด ควรเกบตัวอย่างประมาณ 7-30 วน อาการของรอยโรคได้
็
ื
ั
ื
ื
ภูายหลังการติดเช้อ ซงเป็นช่วงท่เช้อกระจายเข้ากระแส
�
ึ
�
�
เลือด (Viremia) ซึงสามารถเก็บเลือดเป็น 2 แบบ ได้แก่ ป้องกนิและการควบคุมโรค (Prevention and Control)
ั
การเก็บเลือดแบบใช้หลอด EDTA หรือการเก็บเลือดแบบใช้ โรคลัมปี-สกิน สามารถแพร่ระบาดในพ้นทอืนได้
�
�
ื
่
่
Heparin เม�อเกบเสร็จควรแช่เยน 2-6 องศาเซลเซยส
็
ื
็
ื
�
่
และส่งตรวจภูายใน 24 ชัวโมง เพือการเพาะแยกเชื้อ โดยสัตว์ท่มเช้อ อุปกรณ์ม่การปนเปื้อน หรือแมลงพาหะ
�
�
�
่
ิ
่
3. ซรัม ควรเก็บตัวอย่างประมาณ 14-20 วัน การระบาดระยะเรมต้นสามารถควบคุมได้หากมการกักโรค
�
ื
ิ
ิ
่
ิ
�
ั
ู
ุ
้
ั
้
ื
ื
้
ภูายหลงการตดเชอ เพอตรวจหาภูมคมกนตอการตดเชอ การควบคุมประชากร และการทาความสะอาดฆ่าเช้ออุปกรณ์
ื
่�
่�
่
้
�
(FAO, 2017) สานักควบคุมปองกนและบาบัดโรคสัตว, 2564 สถานทในฟาร์มไม่ว่าจะบริเวณคอกโค พื้นทเล้ยงสัตว์ และ
์
�
ั
ื
ื
�
�
กลาววา วธการตรวจหาเชอททราบผลเรวทสด คอ การตรวจ ถนนท่ผ่านพ้นท่เล่้ยงสัตว์ เข้มงวดเร�องความปลอดภูัย
้
่
ื
ื
ิ
่
่
�
่
�
็
ุ
่
้
�
หาสารพนธกรรมของเชือดวยวธ่ (PCR) ทางชวภูาพ (biosecurity) พ่นนายาฆ่าเช้อยานพาหนะ
ิ
้
ุ
ื
ั
่
้
่�
ทุกคันทเข้า-ออก และห้ามบุคคลภูายนอกเข้าบริเวณพื้นท ่�
�
เล้ยงสัตว์ การควบคุมการเคลอนย้ายหรือกักโรคสัตว์
่
ื
ทนาเข้ามาใหม่เป็นเวลาอย่างน้อย 21 วัน ก่อนนาเข้าฟาร์ม
�
�
่
�
ึ
ื
�
เป็นหนงในข้อควรปฏิบัติในช่วงโรคระบาด ควรงดการซ้อขาย
�
เคลอนย้าย และนาสัตว์เข้ามาใหม่เป็นระยะเวลาอย่างน้อย
�
ื
ภาพที่ 3 แสดงรอยโรคเปร่ยบเทยบของ Dermatophilosis 1 เดอน แต่อยางไรก็ตามการป้องกันไม่ใหเกิดการแพร่กระจาย
่
่
ื
้
ั
ื
�
ี
ิ
ื
้
ิ
ิ
ั
(ภูาพทางซาย) กบ รอยโรคโรคลมป-สกน (ภูาพทางขวา) เพมเตม คอ การกาจัดแมลงพาหะ โดยแมลงดูดเลอด
�
�
่
่�
ทมา: Jibrin M.S., et al., 2017 เป็นพาหะสาคัญททาให้เกิดการแพร่กระจายของโรค
�
�
ปีที่ 45 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม - สิงหาคม 2564
Volume 45 Issue 2 May - August 2021