Page 93 - 3_61
P. 93
๖. สัมมาวายามะ พยายามชอบ คือ เพียรละชั่ว จันทรคติ) กับบูชา (การบูชา) เมื่อรวมกันจึงแปลว่า การบูชา
บ�าเพ็ญดี ในเดือน ๘ หรือการบูชาเพื่อระลึกถึงเหตุการณ์ส�าคัญ
๗. สัมมาสติ ระลึกชอบ คือ ท�าการด้วยจิตส�านึกเสมอ ในเดือน ๘ หรือเรียกให้เต็มว่า อาสาฬหบูรณมีบูชา โดยสรุป
ไม่เผลอพลาด วันอาสาฬหบูชา แปลว่า การบูชาในวันเพ็ญ เดือน ๘ หรือ
๘. สัมมาสมาธิ ตั้งจิตมั่นชอบ คือ คุมจิตให้แน่วแน่ การบูชาเพื่อระลึกถึงเหตุการณ์ส�าคัญในวันเพ็ญ เดือน ๘ คือ
มั่นคง ไม่ฟุ้งซ่าน ๑. เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา
ข. อริยสัจ ๔ แปลว่า ความจริงอันประเสริฐ ๔ ๒. เป็นวันที่พระพุทธเจ้าเริ่มประกาศพระศาสนา
อย่าง ได้แก่ ๓. เป็นวันที่เกิดอริยสงฆ์ครั้งแรกคือ การที่ท่าน
๑. ทุกข์ คือ ปัญหาทั้งหลายที่เกิดขึ้นกับมนุษย์ บุคคล โกณฑัญญะรู้แจ้งเห็นธรรม เป็นพระโสดาบัน จัดเป็น
ต้องก�าหนดรู้ให้เท่าทันตามความเป็นจริงว่ามันคืออะไร อริยบุคคลท่านแรกในอริยสงฆ์
ต้องยอมรับรู้กล้าสู้หน้าปัญหา กล้าเผชิญความจริง ต้องเข้าใจ ๔. เป็นวันที่เกิดพระภิกษุรูปแรกในพระพุทธศาสนา
ในสภาวะโลกว่าทุกสิ่งไม่เที่ยง มีการเปลี่ยนแปลงไปเป็น คือ การที่ท่านโกณฑัญญะขอบรรพชาและได้บวชเป็น
อย่างอื่น ไม่ยึดติด พระภิกษุ หลังจากฟังปฐมเทศนาและบรรลุธรรมแล้ว
๒. สมุทัย คือ เหตุเกิดแห่งทุกข์ หรือสาเหตุของปัญหา ๕. เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงได้ปฐมสาวก คือ การที่
ตัวการส�าคัญของทุกข์ คือ ตัณหาหรือเส้นเชือกแห่งความ ท่านโกณฑัญญะนั้นได้บรรลุธรรม และบวชเป็นพระภิกษุ
อยาก ซึ่งสัมพันธ์กับปัจจัยอื่น ๆ จึงเป็นสาวกรูปแรกของพระพุทธเจ้า เมื่อเปรียบกับวันส�าคัญ
๓. นิโรธ คือ ความดับทุกข์ เริ่มด้วยชีวิตที่อิสระ อื่น ๆ ในพระพุทธศาสนา บางทีเรียกวันอาสาฬหบูชา นี้ว่า
อยู่อย่างรู้เท่าทันโลกและชีวิต ด�าเนินชีวิตด้วยการใช้ปัญญา วันพระสงฆ์ (คือวันที่เริ่มเกิดมีพระสงฆ์ เป็นเหตุให้มี
๔. มรรค คือ กระบวนวิธีแห่งการแก้ปัญหา อันได้แก่ พระรัตนะครบสามประการ คือ พระพุทธเจ้า พระธรรม
มรรคมีองค์ ๘ ประการ ดังกล่าวข้างต้น และพระสงฆ์)
เมื่อพระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมแล้ว ปรากฏว่า พิธีกรรมที่กระท�าในวันนี้ โดยทั่วไป คือ ท�าบุญ
โกณฑัญญะผู้เป็นหัวหน้าเบญจวัคคีย์ได้เกิดเข้าใจธรรม ตักบาตร รักษาศีล เวียนเทียน ฟังพระธรรมเทศนา (ธัมมจัก
เรียกว่า เกิดดวงตาแห่งธรรม หรือธรรมจักษุ บรรลุเป็น กัปปวัตตนสูตร) และสวดมนต์
โสดาบัน จึงทูลขอบรรพชาและถือเป็นพระภิกษุสาวกรูปแรก ดังนั้น ในวันนี้จึงถือว่าพุทธศาสนิกชนควรได้รับ
ในพระพุทธศาสนา มีชื่อว่า อัญญาโกณฑัญญะ ประโยชน์ที่เป็นสาระส�าคัญจากวันอาสาฬหบูชา กล่าวคือ
ควรทบทวนระลึกเตือนใจส�ารวจตนว่า ชีวิตเราได้เจริญ
ความหมายของอาสาฬหบูชา งอกงามขึ้นด้วยความเป็นอยู่อย่างผู้รู้เท่าทันโลกและชีวิตนี้
“อาสาฬหบูชา” (อา-สาน-หะ-บู-ชา/อา-สาน-ละ-หะ- บ้างแล้วเพียงใด เรายังด�าเนินชีวิตอยู่อย่างลุ่มหลงมัวเมา หรือ
บู-ชา) ประกอบด้วยค�า ๒ ค�า คือ อาสาฬห (เดือน ๘ ทาง มีจิตใจอิสระปลอดโปร่ง ผ่องใส บ้างแล้วเพียงใด
วารสาร 91
ทหารพัฒนา